اتحادیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی و غیرانتفاعی ایران، نهادی است تخصصی، غیردولتی و مستقل که با هدف ساماندهی، حمایت و ارتقاء جایگاه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی – غیرانتفاعی کشور تشکیل شده است. این اتحادیه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی و مدیریتی مراکز عضو، تلاش می‌کند نقش مؤثری در توسعه عدالت آموزشی، ارتقاء کیفیت تحصیل، و تعامل سازنده با نهادهای بالادستی ایفا نماید.
تاریخچه
با آغاز فعالیت دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی و غیرانتفاعی از دهه ۱۳۷۰ در ایران، ضرورت وجود یک نهاد هماهنگ‌کننده و حامی برای این مراکز آموزشی به‌طور جدی احساس شد. در پاسخ به این نیاز، اتحادیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی و غیرانتفاعی ایران در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۸۰ با مجوز رسمی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تأسیس گردید.
این اتحادیه از زمان شکل‌گیری تاکنون، همواره در تلاش بوده است تا از طریق ارتباط نزدیک با وزارت علوم، نمایندگی شایسته‌ای برای اعضای خود ایفا کرده و با طرح مطالبات صنفی، تدوین پیشنهادات اصلاحی، و مشارکت فعال در سیاست‌گذاری‌های کلان آموزشی، نقش اثرگذاری در نظام آموزش عالی کشور ایفا نماید.
اساسنامه اتحادیه
اساسنامه اتحادیه، سند رسمی و حقوقی است که ساختار، اهداف، مأموریت‌ها، ارکان، وظایف و نحوه فعالیت این نهاد را تبیین می‌کند. بر اساس این اساسنامه، مهم‌ترین اهداف و وظایف اتحادیه عبارت‌اند از:
-
دفاع از حقوق و منافع قانونی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیردولتی – غیرانتفاعی.
-
ایجاد تعامل مؤثر با وزارت علوم و سایر نهادهای تصمیم‌گیر.
-
ارتقاء سطح علمی، آموزشی و پژوهشی مؤسسات عضو.
-
تسهیل تبادل تجربیات، منابع و امکانات بین دانشگاه‌ها.
-
تدوین و ارائه پیشنهادات کارشناسی برای بهبود سیاست‌های آموزشی کشور.
ارکان اصلی اتحادیه شامل مجمع عمومی، شورای مرکزی، دبیرخانه اجرایی و کمیته‌های تخصصی است. اساسنامه اتحادیه به‌صورت دوره‌ای مورد بازنگری قرار گرفته و مطابق با تحولات نظام آموزش عالی کشور به‌روز می‌شود.
این اتحادیه، یک نهاد صنفی و تخصصی غیردولتی است که در سال ۱۳۸۲ با مجوز رسمی از وزارت علوم تأسیس شد تا نقش هماهنگ‌کننده، حامی و ناظر کیفی برای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی غیرانتفاعی کشور ایفا کند. این اتحادیه صدای مشترک این دانشگاه‌ها در برابر دولت و نهادهای تصمیم‌ساز آموزشی محسوب می‌شود.
اهداف اصلی اتحادیه
-
ساماندهی و ارتقای کیفیت آموزشی و پژوهشی
-
ایجاد انسجام میان مؤسسات عضو
-
دفاع از حقوق مؤسسات غیردولتی در برابر نهادهای دولتی
-
ایجاد تعامل علمی داخلی و بین‌المللی
-
توانمندسازی مدیریتی مؤسسات غیرانتفاعی
ساختار سازمانی
-
مجمع عمومی: تمامی رؤسا یا نمایندگان مؤسسات عضو
-
شورای مرکزی: اعضای منتخب از میان رؤسا (اداره‌کننده اصلی اتحادیه)
-
دبیرکل: اداره اجرایی اتحادیه (در حال حاضر: دکتر علی آهون‌منش)
-
نایب‌رئیس، خزانه‌دار و بازرس: نقش‌های کلیدی دیگر
-
دبیرخانه مرکزی: مرکز اجرایی دائمی اتحادیه
تعداد اعضا
-
حدود ۲۵۰ مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی در سراسر کشور
-
با جمعیتی نزدیک به ۲۹۰ هزار دانشجو (حدود ۱۰٪ آموزش عالی کشور)
ارتباط با وزارت علوم
-
روابط نزدیک، رسمی و ساختاریافته
-
اتحادیه در جلسات و تصمیم‌سازی‌های وزارت علوم نقش مشورتی دارد
-
نظرات آن در سیاست‌های کلان مانند آمایش آموزش عالی، تدوین مقررات و ارزیابی موسسات لحاظ می‌شود
فعالیت‌ها و خدمات شاخص
-
برگزاری مجمع عمومی و همایش‌های علمی
-
تدوین اسناد راهبردی برای توسعه دانشگاه‌های غیردولتی
-
راه‌اندازی سامانه استعلام مدارک تحصیلی
-
برگزاری طرح ارزیابی عملکرد مدیران مؤسسات عضو
-
پشتیبانی حقوقی و آموزشی از اعضا
چالش‌های کنونی
-
کاهش شدید تعداد داوطلبان دانشگاه‌ها
-
مشکلات مالی به دلیل اتکا صرف به شهریه
-
نگاه تبعیض‌آمیز برخی نهادها به موسسات غیرانتفاعی
-
نادیده گرفته شدن در رتبه‌بندی‌ها و شاخص‌های کیفیت
-
نبود تنوع درآمدی و ضعف در ارتباط با صنعت
فرصت‌های راهبردی
-
حمایت نسبی وزارت علوم از بخش غیردولتی
-
امکان جذب استادان بازنشسته دانشگاه‌های دولتی
-
توسعه آموزش مجازی و جذب دانشجویان بین‌المللی
-
شبکه‌سازی مؤسسات برای ادغام یا همکاری علمی-پژوهشی
-
ایجاد مدل‌های نوین مالی و جذب سرمایه از خیرین و صنعت